نعناع Mint

نام علمی Mentha Piperta

نعناع گیاهی است علفی و چند ساله که علاوه بر ساقه زیرزمینی که گیاه را در خاک مستقر می‌سازد دارای ساقه هوائی نیز هست. از محل گره‌های ساقه که در تماس با زمین است ریشه‌هایی خارج شده که ساقه جدیدی را درست می‌کند. بتابراین اگر شما فقط یک ساقه نعناع در بافچه خود بکارید بزودی تمام باغچه شما پر از نعناع می‌شود.

برگهای نناع بیضی شکل، نوک تیز و دندانه دار می‌باشند. گلهای آن بسته به نوع نعناع ممکن است قرمز، ارغوانی یا سفید باشد. نعناع در مناطق معتدل و آفتاب‌گیر به خوبی رشد می‌کند. نعناع از قدیم‌الابام به عنوان یک گیاه معطر و اشتها آور و برای ناراحتی‌های دستگاه گوارش به‌کار می‌رفته است. بقراط پدر علم طب از نعناع در نوشته‌های خود یاد کرده است. در قرون وسطی از نعناع در معالجه پیماری ها و برای التیام زخم‌ها و درمان درد گزیدگی زنبور و سگ هار استفاده می‌شده است.

ترکیبات شیمیایی

نعناع دارای ماده ای بنام منتول (Menthol) می‌باشد که در دهان احساس خنکی ایجاد می‌کند. مقدار منتول در نعناع بسته به نوع آن از %۳۵ تا %۵۵ تغییر می‌کند که البته اگر نعناع دیر کنده شود مقدار منتول آن تا حدود%۳۰ پایین می‌آید.

خواص طبی

نعناع از نظر طب قدیم ایران نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص دارویی از پونه قوی‌تر است. از نعناع اسانس، روغن و تنتور تهیه می‌کنند که مصارف طبی مختلفی دارد.

1) نعداع بادشکن است و گاز معده و روده را از بين می‌برد.

۲) نعناع تقویت‌کننده معده و بدن است.

۳) نعناع ضد تشنج و ضد سرفه است.

4) یک فنجان چای گرم نعناع سینه را آرام مي‌کند.

۵) نعناع تتظیم کننده پربود است و هنگامی که پربود خانم‌ها عقب می‌افتد آنرا باز می‌کند.

۶) نمناع مسکن، آرام‌بخش و قابض است.

۷) استفاده از نمناع درد شکم را برطرف می‌کند.

8) نعناع یکی از بهترین داروها برای رفع اسهال است.

٩) نعناع درمان سرما خوردگی و آنفولانزا می‌باشد.

10) برای رفع سوء هاضمه و ناراحتی‌های معده و روده نعناع مصرف کنید.

11) نعناع ناراحتی‌های اعصاب را برطرف می‌کند.

12) برای تسکین درد دندان نعناع را در دهان گذاشته و بجوید.

13) اگر گوش درد دارید چند قطره از مخلوط عصاره نمناع و عسل در گوش بچکانید دره گوش برطرف می‌شود.

14) آشامدن چای نعناع و یا عصاره نعناع خون ریزی سینه را قطع می‌کند.

15) نعناع خون را رقیق مي‌کند.

16) کمپرس نعناع درد سینه و پهلو را از بین می‌برد.

17) نعناع کرم‌های روده و ممده را دفع می‌کند.

18) برای از بین بردن سکسکه و دل بهم خوردگی و استفراغ نعناع را با آب انار ترش بخورید.

19) معمولا نعناع را با سکنجبین و سرکه و ترشی‌ها می‌خورند تا سردی سرکه را از بين ببرد.

20) نعناع برای تنگی نفس مفید است حتی بوئیدن عصاره نعناع تنگی نفس را از بین می‌برد.

۲۱) نمناع ادرار را زیاد می‌کند.

22) برای رفع قولنج و دردهای روده و معده و هضم نشدن غذا چای نعناع بنوشید.

23) برای از بين بردن گلو درد چای نعناع قرقره کنید.

24) نعناع معرق است بنابراین تب را پایین می‌آورد.

25) در هنگام سرماخوردگی بینی را با چای نمناع بشویید.

26) برای اينکه اثر ضد گاز نعناع را پیشتر کنید یک قاشق چایخوری برگ نعناع را در یک لیوان آب جوش ریخه و مقداری عسل و چند دانه هل به آن اضافه کرده و برای مدت ۱۵ دقیقه دم کنید

اسانس نعناع

پکی از فرآورده ‌های نعناع اسانس نعناع است (Essence OF Menthe) که از تقطیر برگ و سرشاخه‌های گلدار نعناع تحت اثر بخار آب تهیه می‌شود و دلرای 50 تا 70 درصد منتول می‌باشد. این اسانس به عنوان تقویت ‌کننده معده، باد شکن، ضد عفونی‌کننده، رفع ‌کننده دلپیچه بچه ها و اسهال به‌کار می‌رود. برای استفاده از اسانس نعناع کافی است که مقدار یک تا سه قطره را با یک لیوان آب و پا نوشابه مخلوط کرده و بنوشید.

از اسانس نعناع در تهیه شیرینیجات، خمیردندان، عطر، آب نبات و دیگر غذاها استفاده می‌شود. اسانس نعناع را نباید به مقدار زیاد برای کودکان و نوزادان استفاده کرده زیرا روی حرکات تنفسی و قلب اثر گذاشته و ممکن است که خطرناک باشد.

اگر اسانس نعناع به مقدار زیاد مصرف شود فلبار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع، استفراغ و درد معده شده و حرکات ارادی را از بین می‌برد

چای نعناع

برای درست کردن چای نعناع یک قاشق چاپ خوری برگ نعنای خشک را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت پنج دقیفه دم کنید.